Bel Fıtığı ve Spor

Bel fıtığınız olduğunu öğrendiniz ve bundan sonraki hayatınızda neleri yapıp neleri yapamayacağınız konusunda kafanızda bir sürü soru var. Acaba bel fıtığı spor yapmama engel mi, spora devam edebilir miyim, en sevdiğim aktiviteden uzak kalacak mıyım, hangi sporları yapabilirim, spor bele zararlı mı, bel fıtığı tedavisinde sporun yeri var mı, bel fıtığı ameliyatı olursam sporu bırakmam mı gerekir?

Bu soruların cevabı son derece basit; gerekli önlemleri alarak, bütün sporları yapabilirsiniz.

Bütün zamanların en başarılı basketbol oyuncusu olarak kabul edilen Michael Jordan, gelmiş geçmiş en başarılı basketbol oyuncularından Kobe Bryant,  tenisçi Björn Borg ve daha bir çok tanınmış sporcu, uzun yıllar boyunca bel fıtığı ile birlikte sporun en üst düzeyde yapılabileceğini tüm dünyaya gösterdiler.

Benim de yıllar içinde tedavilerini düzenlediğim, ameliyatlarını yaptığım isimlerini burada yazmamın uygun olmayacağı birçok profesyonel, hatta milli takımda görev almış futbol ve diğer branşlardan birçok sporcu var. Bu sporcuların hepsi çok kısada eski tempolarına geri döndüler ve yıllarca spora devam ettiler.

Uzun yıllar boyunca bel fıtığı hastalarında sporun riskli ve zararlı olduğuna inanılıyordu. Fakat bugün düzenli egzersizlerin bel fıtığı tedavisinde son derece önemli olduğu tartışmasız olarak kabul edilmekte.

Bazı önlemler ve uzmanların desteğiyle, en sevdiğiniz spora kısa zamanda geri dönebilirsiniz ve hatta üst düzey sportif aktiviteler yapabilirsiniz.

Sportif faaliyetler omurga sağlığı açısından kabaca iki gruba ayrılabilir:

  • Omurganın önemli şoklara, titreşimlere veya darbelere maruz kaldığı sporlar;
  • Bu hareketlerin olmadığı veya çok az olduğu sporlar.

Öne eğilmeyi, omurganın öne ya da yanlara , kurallara uymak bükülmesini gerektirecek tüm sportif aktivitelerde özellikle dikkatli olmak gerekir.

Tüm sporlar omurgaya eşit biçimde yük bindirmezler. Örneğin, tenisin ve basketbolun, omurganın sağa sola hareket etmesine neden olduğu ve zıplarken ani hareketler gerektirdiği bilinmektedir.

Hangi sporlar daha kolaylıkla yapılabilir diye soracak olursanız ilk aklımıza gelenler aerobik egzersizler, pilates, yoga, yürüyüş, yüzme ve bisiklete binmek.

Özellikle iyileşme sürecinin başında aerobik egzersizler, kan dolaşımını arttırdıkları ve ödemin giderilmesine yardımcı oldukları için oldukça faydalıdır.

Hangi sporlar daha fazla önlem gerektiriyor, bel fıtığı ile hangi sporlar için daha fazla önlem almam gerekir diye soracak olursanız, ilk başta sıralamamız gerekenler futbol, basketbol, tenis, kayak, snowboard, halter gibi şiddetli ve ani hareketler ve ağırlık kaldırmayı gerektiren sporlardır.

Eğer ameliyat geçirdiyseniz, yapılan ameliyatın türüne göre ne kadar sürede ve hangi spora başlayabileceğiniz belirlenir.

Halk arasında kapalı bel fıtığı ameliyatı olarak bilinen endoskopik bel fıtığı ameliyatı geçiren hastalar, açık yöntemlerle ameliyat geçiren hastalara göre çok daha kısa sürede normal yaşama ve sportif aktivitelere geri dönebilirler.

Bel Fıtığında Egzersiz

Bel fıtığı tedavisi içerisinde egzersiz mutlaka bulunmalıdır. Bel egzersizlerinin temel amacı omurga kaslarını esnetip gevşetmek ve kuvvetlendirmektir. Egzersizler ve spor yardımı ile kısa vadede kasları gevşetmek, uzun vadede ise kasları güçlendirip omurganın üzerine binen yükü azaltmak bel ağrısı tedavisinin temel parçalarından bir tanesidir. Egzersizler;

  • Zayıf kasları güçlendirirler
  • Esneme ve güçlenme ile birlikte hareket yeteneğini arttırırlar
  • Yanlış oturma, ayakta dururken tek tarafa yüklenme gibi duruş bozukluklarını düzeltirler
  • Bel ağrısını azaltırlar

Egzersiz ve spor, bir plan çerçevesinde yapılması gereken ve devamlılık isteyen çalışmalardır.

Başlangıçta daha kısa sürelerle egzersize başlayıp, kondisyon ve performans arttıkça egzersiz süresi ve ağırlığı da zamanla arttırılabilir.

Egzersizlerin sayısından ziyade doğru ve sağlıklı bir şekilde yapılması önem taşır. Size faydasının en üst düzeyde olması için, konusunda uzman bir fizyoterapistten destek alabilirsiniz.

Hastalarımız sıklıkla bize spor eğitmenlerinin kendilerine yardımcı olup olamayacağı ile ilgili sorular yöneltirler. Spor salonlarında görevli spor eğitmenleri hastalıklar ve tedavi yöntemleri konusunda eğitim ve yetki sahibi değildir, bu konularda eğitim almış fizyoterapistlerden destek almanız doğru olacaktır.

Bel Fıtığı ve Spor

Pilatesin Bel Fıtığına Faydaları

Spor yaparken günlük hayatta aktif olarak kullanmadığımız birçok kasımızı çalıştırırız. Pilates ve benzeri egzersizler vücudumuzda kaslarımıza bindirdiğimiz yükün daha eşit dağılmasına ve kullanılmadığı için zayıf kalan kaslarımızın güçlenmesine büyük oranda yardımcı olur. Pilates yaparak bel, sırt, karın bölgenizdeki kaslarınızı güçlendirdiğinizde omurlarınıza binen yük ve bel ağrısı azalacaktır. 

Pilates ile klasik egzersizlerde çalıştıramadığınız kasları çalıştırdığınızdan kasların güç dağılımı yeniden düzenlenecek, omuriliğin esnemesi sağlanarak duruş bozuklukları da giderilmiş olacaktır. 

Vücudunuzun taşıdığı yükü kaslarınıza eşit olarak dağıttığınızda disk eklemleri ve omurlarda rahatlama meydana gelecektir. Bu durum bel fıtığının  sebep olduğu ve hayat kalitenizi düşüren ağrıların şiddetinin azalmasına yardımcı olacaktır.

Pilates yaparak kilo kaybetmeniz yine bel fıtığı ağrılarınızın şiddetini azaltmada olumlu etki yaratacaktır.

Pilates egzersizleri sırasında sakıncalı hareketler yapılması ve yanlış nefes egzersizi uygulanması gibi hatalar, size fayda sağlamayacağı gibi, omurlar üzerindeki yükü arttırıp sizi daha zorlu bir sürece itebilir. Doğru yapılmayan tüm egzersizlerde bulunan risk pilateste de mevcuttur. Sizin için önemli ölçüde faydalı olabilecek bu sporu doktorunuza danışıp, onaylaması durumunda da alanında uzman fizyoterapistlerin gözetiminde yapmanızı öneririm.

Yüzmenin Bel Fıtığına Faydaları

Yüzme sırasında vücudun tüm kasları aynı anda ve ritmik çalışır. Vücut yatay düzlemde hareket ettiği için yer çekimi etkisi daha azdır ve omurgaya binen yük azalacaktır. Hareketler suyun direncine karşı yapıldığı için kaslar kuvvetlenir. Yüzme sırasında suyun kaldırma kuvvetinden yararlanıldığı için eklemlerimiz daha az zorlanır ve daha az fiziksel stres ile kas kuvvetliliği artırılmış olur. Kişi yüzme ile kas gücünü ve fonksiyonel kapasitesini arttırarak gündelik hayatında bel fıtığı kaynaklı bel ağrısının azalmasını ve duruş bozukluklarının düzelmesini sağlayabilir.

Haftada iki veya üç gün yüzme, en azından yarım saatlik bir süreyle önerilmektedir. Yüzmeye başladıktan ortalama 4 hafta sonra kaslar güçlenmeye başlayacaktır.

Bisiklet ve Bel Fıtığı 

Düzgün yapıldığında, bel fıtığı tedavisi gören kişiler için bisiklet sürmek çok faydalı olabilir çünkü omurganızı destekleyen bel ve sırt kasları ve karın kaslarını güçlendirir, kalça eklemlerinizdeki hareket açıklığını korumaya yardımcı olur.

İç mekan bisikleti özellikle iyi bir seçimdir çünkü kendinizi nasıl hissettiğinize ve dışarıdaki havaya bağlı olarak egzersizin yoğunluğunu artırabilir veya azaltabilirsiniz.

İç mekan bisikleti, sırtınızı çok fazla zorlamadan, fazla öne eğilmeden alt bedeninizde bulunan kaslarınızı çalıştırmaya yardımcı olacaktır.

Bisiklete binmek, bel ve bacak kaslarını güçlendirmenin mükemmel bir yoludur, ancak bel fıtığı tedavisinin erken aşamalarında sizin için zor olabilir. Ağrılarınız azalıncaya kadar düşük bir dirençle çok kısa süreli kolay pedal çevirme ile başlamanızı ve ağrılar hafifledikçe daha uzun süre bisiklet ile çalışmanızı öneririm.

Yoga ve Bel Fıtığı 

Yoga, kaslarınızın gevşemesine yardımcı olmakla beraber, esas olarak psikolojik gevşemenize yardımcı olacak bir aktivitedir. Yoganın kas gevşemesi konusunda faydaları olmakla beraber, kasların güçlenmeleri konusunda önemli bir faydası yoktur.

Yürüyüş ve Bel Fıtığı

Yürüyüş, sağlıklı bir kiloyu koruyabilen, kardiyovasküler gücü artırabilen ve kalp hastalığı riskini azaltabilen mükemmel bir egzersizdir. Yürüyüşün bel ve sırt ağrısı çekenler için birçok faydası vardır, omurgayı destekleyen kasları güçlendirir.

Uygun bir spor ayakkabısı ile düzenli olarak yürüyüş yapmak bel fıtığı tedavisi için faydalıdır.

Futbol ve Bel Fıtığı

Futbol, ani hareketler gerektiren, omurganın beklenmedik şoklar ile karşı karşıya kalabileceği, spor yaralanmalarının sık olarak görüldüğü bir spordur. Bel ağrısı tedavisi ya da bel fıtığı tedavisi için önerdiğimiz bir sportif aktivite değildir fakat daha masum sportif aktiviteler ile kaslarınızı güçlendirdikten sonra ya da ameliyattan sonra gerekli önlemleri alarak futbol oynamaya devam edebilirsiniz.

Blog