Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi)

Boyun fıtığı, gün geçtikçe daha erken yaşlarda ve daha sık görmeye başladığımız bir hastalıktır. Modern yaşam biçiminin hayatımıza soktuğu masa başında öne eğilerek çalışmak, bilgisayar, cep telefonu ve benzeri nedenler omurgada uzun süreli duruş bozukluğuna yol açarlar. Boyun omurları arasında bulunan eklemlere ve bağlara duruş bozukluğu nedeniyle uygunsuz yük binmesi sonucunda disk eklemi gittikçe daha kolay ve daha erken yaşlarda yıpranarak boyun fıtığı gelişir.

Disk Eklemi Nedir?

Disk Eklemi

Bir zeytin tanesini gözünüzün önüne getirin; ortada zeytinin çekirdeği, çekirdeğin çevresinde de zeytinin etli kısmı. Omurga kemiklerinin aralarında bulunan disk eklemi adını verdiğimiz eklemler de aynı birer zeytin tanesine benzerler.

Disk ekleminin ortasında macun kıvamında bir eklem çekirdeği (nucleus pulposus) dış kısmında ise simit ya da conta şeklinde bir halka (annulus fibrosus) bulunur. Kuvvetli yapıda ve esnek liflerden yapılmış olan dış halka, esas yükü taşıyan yumuşak ve jölemsi eklem çekirdeğini korur.

Disk eklemleri omurgaya binen yükün oluşturduğu şokları emen bir yastık ya da amortisör görevi üstlenirler. Disk eklemi bir taraftan omurgaya binen kuvveti taşır ve dik durmasını sağlar, diğer taraftan da esneyerek, omurganın her yöne doğru hareket etmesini, öne ve yanlara bükülmesini sağlarlar.

Boyun Fıtığı Nedir?

Boyun Fıtığı Detay

Omurganın boyun bölgesinde, aralarında disk eklemi bulunan 7 adet omur üst üste dizilmiştir. Disk eklemlerinin hemen arka kısmında, omurganın içerisinde bulunan kanalda ise, omurilik ve omurilikten çıkan sinir kökleri vardır.

Boyun bölgesi, omurganın en hareketli bölgesidir, aynı zamanda da kafatasının yükünü gövdenin üzerinde taşır. Boynun hareket etmesi, kemikler arasındaki eklemler sayesinde gerçekleşir.

Disk ekleminin orta kısmında bulunan çekirdeği (nucleus pulposus) koruyan, sert elastik liflerin oluşturduğu yuvarlak halkanın (annulus fibrosus) çeşitli nedenlerle yıpranabilir. Normal koşullarda yaşlanarak yıpranan bu lifler, zorlanma, romatizmal hastalıklar gibi nedenlerle daha erken yaşlarda aşınmaya başlarlar. Sonuçta orta kısımda bulunan çekirdek, çevredeki liflerin arasından, basınç uygulayarak dışarıya doğru sızmaya başlar. Sızıntı yapan bu eklem çekirdeği dokusu, omurilik ya da sinir kökleri üzerinde baskı yapabilecek kadar büyüyebilir.

Boyun omurları arasındaki disk ekleminin çekirdeğinin bir kısmının normalde olması gereken yerden dışarıya doğru sızmasına ve çevredeki sinir dokularını sıkıştırmasına boyun fıtığı adı verilir.

Boyun fıtığını, iki dilim tost ekmeğinin arasındaki peynirin tost makinesinde ısınarak eridikten sonra dışarıya doğru akmasına benzetebiliriz.

Fıtık Hastalarının En Çok Sorduğu Soru: Ameliyat mı, Ameliyatsız mı?

Hastaların en çok sorduğu soru: "Ameliyat olmadan fıtık tedavisi olabilir miyim?" Hastalarımız haklı olarak ameliyatsız tedavileri tercih ediyorlar. Peki bu tercih doğru mu? Bu videoda konuya açıklama getirmeye çalıştık.

Lütfen videomu izleyin ve sağlığınızla ilgili doğru bilgileri edinmek için uzman önerilerini dikkate alın.

Boyun Fıtığı Bilgilendirme Videosu

Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Ağrı ya da diğer şikayetlerin ortaya çıkmasının nedeni bir yandan disk eklemi içinde yıpranma sonucu gelişen biyolojik ve fiziksel değişiklikler, diğer yandan da fıtığın bir sinir kökü ya da omurilik üzerinde baskı yapmasıdır.

Sinir Kökü Üzerinde Baskı Yok ise

Boyun ve Baş Ağrısı
Fıtıklaşmanın sadece eklemin içinde sınırlı kalması durumunda, eklem içinde gelişen yırtık nedeniyle hem ensede, hem de başın arka kısmında ağrı ortaya çıkabilir.
Omuzlara Doğru Yayılan Ağrı
Ensedeki ağrının aşağıya doğru yansıması sonucunda gelişir.
Boyun Hareketlerinde Kısıtlılık
Eklem içinde gelişen değişikliklere bağlı olarak boyun kaslarının gerilmesi, sertleşmesi sonucunda ortaya çıkar.

Sinir Kökü Üzerinde Baskı Var ise

Omuz, Sırt ve Kola Yayılan Ağrı
Boyun ağrısına ek olarak gelişebilir. Omurilikten çıkan sinirler, vücutta dağıldıkları alanın his duyusunu da, vücudun değişik bölgelerinden toplayarak, omuriliğe giren lifler yolu ile beyne iletirler. Ağrı hissi, uyuşma hissi, karıncalanma hissi gibi bütün his duyuları, sinirlerin içinde bulunan, ince kılıflı, koruması yüksek olmayan, hassas duysal lifler ile beyne iletilirler. Sinirlerin omuriliğe girdikleri bölgede eğer fıtık ya da farklı bir nedenle sinir kökü üzerinde baskı, tahriş gelişmiş ise, beyin otomatik olarak sinirin dağıldığı vücut bölgesinin tamamında ağrıya neden olan bir uyaran varmış gibi, ağrı hisseder. Boyun fıtığı nedeniyle boyun bölgesinde bir sinir üzerinde baskı var ise, sinirin hissiyatını topladığı alan olan omuz, sırt, kol, ve elde ağrı olabilir.
Omuz, Kol ya da Ele Kadar İnen Uyuşma, Karıncalanma
Yine aynı şekilde sinirin hissiyatını toplayıp beyne ulaştırdığı vücut bölgesinde duyulabilecek diğer farklı his şikayetleridir.
Kol ve Elde Güçsüzlük
Genellikle ağrı ve diğer his şikayetlerinden daha geç ortaya çıkar. Motor lifler his liflerine göre daha kalın kılıflı olduğu için baskıdan daha geç etkilenirler.

Omurilik Üzerinde Baskı Var ise

Oldukça önemli, ciddi bir tıbbi durumdur. Bazı hastalarda boyun fıtığı sadece sinir kökünde değil omurilik üzerine de baskı yapabilir ve aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir;

Denge ve Yürüme Bozuklukları
Omuriliğin içinde bulunan hem hareket hem de his ile ilgili sinir liflerinin etkilenmesi sonucunda özellikle bacaklarda güç ve his kaybı gelişebilir.
Bacaklarda Uyuşma ve Karıncalanma Hissi
Omurilik içindeki his liflerinin etkilenmesi nedeniyle gelişir.
Kol ve Bacaklarda Güçsüzlük
Omurilik içindeki motor liflerin etkilenmesi nedeniyle gelişir.
Dışkı ve İdrar Fonksiyonlarında Bozukluk
Sfinkter kaslarının baskı nedeniyle çalışamaması sonucunda ortaya çıkabilir.

Boyun Fıtığı Neden Olur?

Fıtıklaşmış Disk Görseli

• Disk Ekleminin Yaş ile Yıpranması
Eklemler yaşlandıkça dış tabakada bulunan elastik lifler sıvı kaybetmeye ve yıpranmaya başlar. Bu durum boyun fıtığının gelişmesine zemin hazırlar.

• Gençlerde Disk Ekleminin Erken Yıpranması
Özellikle zayıf boyun yapısına sahip gençlerde, masa başında uzun süreli duruş bozukluğu nedeniyle eklem daha hızlı yıpranabilir.

• Yaralanmalar
Boyuna alınan şiddetli darbeler disk eklemini etkileyerek ani boyun fıtığına yol açabilir.

• Romatizmal hastalıklar
Romatizma da eklemleri yıpratarak boyun fıtığını kolaylaştırabilir.

YouTube Kanalımız

Op. Dr. Tunç Koç'un her konuda detaylı bilgiler aktardığı, önemli konulara açıklık getirdiği, tedavileri artıları ve eksileriyle anlattığı, ameliyat öncesi/sonrası süreçlerle ilgili bilgilerin yer aldığı videolar için YouTube kanalımıza abone olun.

Youtube Kanalına Git

Boyun Fıtığına Ne İyi Gelir?

• Boynunuzu Dinlendirin
Ağrınızı artıracak ani hareketlerden ve uzun süreli sabit duruştan kaçının. Alçak ve düz bir yastık kullanın.

• Soğuk ve Sıcak Uygulamaları
Kas spazmı varsa sıcak uygulama, sadece ağrı varsa buz uygulaması rahatlama sağlayabilir.

• Masaj
Uzman kişiler tarafından yapılacak hafif masaj kas gevşemesi sağlayarak ağrıyı azaltabilir.

• Boyun Egzersizleri
Düzenli egzersiz kasların güçlenmesine ve eklem basıncının azalmasına yardımcı olur.

Boyun Egzersizleri
Soru Sor İkonu

Cevap Aradığınız Sorunlarınız mı Var?

Hastalıklar ve tedavilerle ilgili hızlıca bilgi almak ve MR'ınızı ücretsiz yorumlatmak için tıklayın lütfen.

Soru Sor
WhatsApp İkonu

Randevu Al

Randevu almak için 0 543 352 60 12 nolu telefondan arayabilir veya WhatsApp üzerinde hasta danışmanımız ile yazışabilirsiniz.

WhatsApp'tan Yaz

Nokta Atışı Tedavisi Nasıl Yapılır? Ameliyatsız Fıtık Tedavisi

İnce bir iğne ile filmler eşliğinde hedef bölgeye ulaşılır, önce kontrast madde ile doğrulama yapılır, ardından asıl ilaç uygulanır. İşlem toplamda 10-15 dakika sürer. Ağrılı değildir ve yarım saat sonra hasta günlük yaşamına dönebilir.

Videoda tedavinin aşamaları, hangi hastalara uygun olduğu, avantajları ve dikkat edilmesi gereken noktaları bulabilirsiniz.

Nokta Atışı Tedavisi - Ameliyatsız Fıtık Tedavisi

Risk Faktörleri Nelerdir?

Eskiden boyun fıtığı daha çok ağır iş yapanlarda görülürken, günümüzde genç yaşlarda ve özellikle kadınlarda daha sık görülmektedir.

Kadınlarda boyun kaslarının daha zayıf olması, egzersiz eksikliği ve duruş bozuklukları fıtık gelişimini kolaylaştırır.

  • Masa başında öne eğilerek çalışmak → disk eklemlerine fazla yük bindirir.
  • Fiziksel güç gerektiren işlerde çalışanlarda risk daha yüksektir.
  • Genetik faktörler → bazı kişiler boyun fıtığına daha yatkındır.
  • Romatizmal hastalıklar → eklem yıpranmasını hızlandırır.
  • Sigara kullanımı → eklem beslenmesini bozarak erken yıpranma yapar.

Boyun Fıtığı Teşhisi Nasıl Konulur?

Doğru teşhisin ilk adımı deneyimli bir doktorun yapacağı detaylı muayenedir. Doktorunuz şikayetlerinizi dinledikten sonra:

  • Hareket açıklığınızı ve kas gücünüzü değerlendirir
  • Reflekslerinizi test eder
  • Kas ve tendon gerginliklerini inceler
  • Duyu (soğuk/sıcak, dokunma) kontrollerini yapar

Gerekirse radyolojik ve elektrofizyolojik testler yapılır:

• Röntgen: Kemik yapısı, kireçlenme, eklem mesafeleri hakkında bilgi verir.

• BT: Omurga kemikleri için en duyarlı testtir.

• MR: Günümüzde ilk tercih edilen yöntemdir. Boyun fıtığı, sinirler ve omurilik detaylı görünür.

• EMG: Sinir kökünün ne ölçüde etkilendiğini objektif olarak ölçer, ayrıca diğer sinir hastalıklarıyla ayırt edilmesini sağlar.

Boyun MR Görüntüsü

İlgili Sayfalara Bakınız!

Boyun Fıtığı Tedavileri ve Ameliyatları İle İlgi Sayfalar

Servikal Lordoz Düzleşmesi Ne Demektir?

Servikal Lordoz Düzleşmesi

Servikal lordoz, boyun omurgasının doğal kavsidir. Bu kavis açıklığı arkaya bakar.

Düzleşme, kas spazmı ya da bağ/eklem sorunları nedeniyle doğal kavisin kaybolmasıdır.

Bu durum başlı başına bir hastalık değil; genellikle kas spazmını veya eklem/bağ problemlerini düşündürür.

Boyun Fıtığı Tedavisi Nedir?

Tedavi planı; şikayetler, muayene, yaş, meslek ve görüntüleme sonuçlarına göre kişiye özel hazırlanır.

  • İlaç tedavisi
  • Fizik tedavi ve egzersiz
  • Ameliyatsız girişimsel tedaviler
  • Cerrahi tedavi

Günümüzde modern yöntemler sayesinde boyun fıtığı artık korkulacak bir hastalık değildir.